görengöz

görengöz cihazı diye tabir edilsede, üzerine görengöz adı verilen bir uygulama yüklenmiş htc cihazıyla ilgili, görme engellilerin kullanımını kolaylaştıracak bir tanıtım yazısı; bir anlamda kullanma klavuzu yazmaya çalışacağım. cihazın görengöz uygulamasını herkes denedi ve öğrenebileceği kadar öğrendi. çokta kullanışlı olmadığı sonucuna vardığımız uygulama ile gereğinden fazla uğraşmak bana göre sadece zaman kaybı ve bıkkınlık verici. ben aşağıya cihazın mobile speak varken ve yokken nasıl kullanılabileceğini yazmaya çalışacağım. görengöz uygulamasıyla ilgili birşeyler yazmayacağım. önce cihazın nasıl formatlanabileceğiyle başlayalım. birinci format türü hard formattır. biz bu format türünü kullanacağıs. aşağıda yazılanları yaptığınızda, cihaz fabrika ayarlarına dönecektir. hafıza kartınızdaki verilere bir zararı yoktur.
1. cihazı kapatın.
2. görengöz tuşu diye tanıdığımız arama tuşuna ve ortadaki tuşu pasgeçip diğer köşedekituşa, ve cihazın açma tuşuna birlikte basın.
3. mavi sarı ve beyaz şeritlerden oluşan bir ekran gelip kaybolacak ve sonra üzerinde mavi yazıların olduğu gri ekran gelecek o ekranda ses açma tuşuna basın. (tuş cihazın yan panelindedir.)
4. cihazın açılış müziği gelinceye kadar bekleyin. eğer titreyerek açılmaz ve süre aşırı uzarsa, (örneğin 5 dakika gibi.) bataryayı söküp takın ve tekrar deneyin. titreyip açıldıktan sonraki süreç normalden uzun sürer acele etmeyiniz.
cihaz formatlandığında, kutudan ilk çıkardığınız güne dönecektir. birde bu cihazlarda soft format vardır. hiç denemediğimden onunla ilgili açıklama yazamayacağım. ancak cihazın içindeki windows mobile sürümünü kaldırıp, başka windows mobile sürümleri yüklemekte mümkündür. mevcut sürüm hataları olsada kullanılabilir durumda olup şimdilik windows mobile değişikliği yoluna gitmeyeceğiz. ilerleyen zamanlarda görengöz uygulamasının durumuna göre daha iyi windows mobile sürümlerinede yönelmek söz konusu olabilir. bu güne kadar görengözle ilgili raporlar yazıldı değerlendirmeler yapıldı ancak cihazla ilgili raporlarda yer almamış eksik ve hatalar söz konusudur onlarıda buradan yazacağım. öncelikle eksiklerden söz edelim.
1. zil sesi ayarları hiç kullanışlı değildir. malesef microsoftun çoğu durumda olduğu gibi buradada gözden kaçırdığı bir durum vardır. zil sesi ayarlarında sıralı gelen şu beş özellik yeterli değildir.
1. zil: sadece zil çalar ve cihaz titremez.
2. artarak: sadece zil çalar ve cihaz titremez.
3. önce titret sonra çal: önce titreşim sonra çalma olur.
4. titret ve çal: titrer ve çalar ama artan zil kullanılamaz.
5. hiçbiri ne titrer nede çalar.
yukarıdada görüldüğü üzere seçim kutulu bu ayar menüsü işe yaramaz durumdadır. bu seçim combobax yerine işaret kutucukları şeklinde olsa daha kullanışlı olurdu. zil sesiyle ilgili başka bir sorunda, zil çalarken kendiliğinden kısılmaktadır hatta susmaktadır. bu durum aslında bir komfor özellik olarak düşünülmüşsede, malesef etkinleştirme veya devredışı bırakma ayarı yoktur. cihaz görme engelliler için üretilmediğinden, görenlerin kolay kullanımına yönelik şu özellik konmuştur. telefon gelip, cihaz sesli uyarı vermeye yani çalmaya başladığında, elinize alınca sesi otomatik kısmakta, ekranı aşağıya doğru yani yüzüstü döndürüldüğünde tamamen susmaktadır. buda toplantı veya sessizlik gerektiren ortamlarda pratik kullanışlılık sunmaktadır. ancak çağrı bu durumdada devam etmektedir. bu durum görme engellliler tarafından karşı tarafın aramaktan vazgeçtiği zanneyla yanlış anlaşılabilir. cihaz artan zilde sesi sabitlemekte diğer zilde sesi ister elinize alın ister almayın otomatikman kısmaktadır. buda görengöz yazılımcılarının, windows mobile üzerinde yaptıkları ayardaki bir eksikliktir. mobile speak programı kuruluyken, ortadaki tuşun görengöz tarafındaki köşesine basılarak, menüye girebilirsiniz. leptop veya netbook kullananlarımız bilir ok tuşlarının mantığı aynıdır. sağ ok tuşunun üzerinde enter tuşu vardır. görengöz uygulaması kapalıyken, mobile speak ile cihazı rahatlıkla kullanabilirsiniz. soldaki noktalı tuş yani f harfinin üstüne doğru dik çıkılarak ekrana dokunursanız sol sağdaki karşılığına dokunursanızda mobile speak programının söz ettiği sağ tuşa dokunmuş olacaksınız. eğer ekran titreyip hiçbir tepki vermezse, ses açma tuşuna basılı tutup, dokunmatik kalem modunu açık konuma getirmeniz durumu düzeltecektir.
aşağıdaki adreslere tıklayarak size uygun mobile speak sürümünü indirebilirsiniz.
http://www.codefactory.es/descargas/family_4/product_19/version_109/Mobi...
http://www.codefactory.es/descargas/family_4/product_19/version_109/Mobi...
windows 7 kullanıcıları direk telefonu bilgisayara takıp bilgisayar telefonu tanıdıktan sonra, bilgisayardan kurulumu direk başlatabilirsiniz. yazılım programınızı bulup kurulumu kendisi yapacaktır. eğer hafıza kartına değilde telefona kurulum yaptırmak isterseniz adımları takip ederken özel kurulumu seçiniz. xp kullanıcılarına gelince,
http://download.microsoft.com/download/1/9/3/193986bf-7873-4c1e-abcc-39d...
adresinden eşitleme programı indirip bilgisayarınıza kurmanız gerekiyor. aksi taktirde xp telefonu tanımayacaktır. mobile speak ile telefonu kullanırken, menülerde oklarla gezinip enter ile girebilirsiniz. geri çıkmak için, ortadaki uzun tuşun menüye giriş köşesini değil, diğer ucunu kullanınız. cihazda ilk yapılacak işlemler şöyle olmalıdır.
1. menüye girilip, i harfine basarak install turkish lang. programı bulunup enter basılarak kurulacak. (cihazı yeniden başlatır panik yapmayın.)
2. dil dosyası kurulduğu halde septtings diye duran ayar menüsüne yine menülerden girilip s harfiyle ulaşılacak ve oradan bölgesel ayarlara girilecek ve sağ oklarla birinci sıradaki seçimli kutudan türkiye türkçe seçilecek. böylece cihaz oldukça türkçeleşecek. saatler ve alarmlar seçeneğinden saat dilimi olarak, atina istanbul seçili olursa bunu siz seçerseniz, pil defalarca sökülüp takılsa bile saat tarih ayarınız korunacaktır. sağ alt köşeden sola doğru ikinci düğme hem onay hemde çıkış işlevi görebilmektedir. görebilmektedir diyorum çünkü programa göre değişiklik gösterir. radyo dinlemek için her halukarda kulaklık takılı olmak zorundadır. menüde m harfine iki kez basarak multimedia, enter ile girincede f harfine birkez basarak fm radyoya girebilir ve enter ile açabilirsiniz. sağ ve sol oklarla radyolar arasında gezebilirsiniz. (aşağı ve yukarı ok sadece daha önce gezilmiş radyoları geziyor.) ekranın sağını tıklayarak açacağınız menüden, çıkış alt menüye giderek, radyonun kulaklıktanmı, yoksa hoperlördenmi çalacağına karar verebilirsiniz. wireless septtings içinde konnekşıns diye okunan bir menü içinde en son sırada gelen wifi girin ve sağ okla bağdaştırıcı ayarlarını bulun. orada brodkom diye başlayan iki bağdaştırıcı var arka sıradakine girin. sonunda 11 falan diyen bağlanmıyor. birde bağlanılan yer olarak work seçili olsun. alarmları üç tane ve yine septtings içinde. sesler ve bildirimler iç açıcı değil ama karıştırabilirsiniz. ekran boşken ekranın sağına tıklayarak rehbere, soluna tıklayarak son gelen mesaj, bulunan wireless, cevapsız arama gibi güncel bildirimlere ulaşabilirsiniz. menüdeki youtube, facebook gibi menüleri boşa heveslendirmesin zira mobile speak okumuyor. email kısmına gelince: yaz mesaj kısmında sms mesajlarınızı göreceğiniz alana, alttaki hesap ekleme kısmındanda yeni email hesaplarınızı ekleyeceğiniz alana ulaşabilirsiniz. email ekleme alanı tamamen türkçedir ve adımlar takip edildiğinde email hesabı eklenebilmektedir. ekranın sağına tıklanarak pencereler bir sonrakine ilerletilebilmektedir. soluda geri tuşudur. email okurken ekranın ortalarında biryere parmak basılı tutulduğunda çıkan menüden yanıtla seçeneğine ulaşılabilir. görengöz uygulaması açık iken sayı olan tuşlar, email sms vs yazarken harf olarak çalışmaktadır. onları tekrar sayı olarak kullanmak için, sol alt köşeden yukarıya doğru ikinci düğmeye bir kez basıldığında bir karakterlik işlemden sonra normale dönmektedir. örneğin bir kez bastınız ve j harfine bastınız sekiz yazdı. ikinci j harfini j yazmaktadır. tuşu kilitlemek için iki kez peşpeşe basılmalı, açmak için bir kez daha basılmalıdır. büyük harf kiliti benzeri bir uyarı seslendirmemektedir ancak görebiliyorsanız mavi ışıkla uyarır. tuş kilitliyken dalgınlıkla aşağı ok tuşuna basarsanız değişik yerlere gidiyor tuşun kilitli olduğunu ve bir basışla kilitinin açıldığını hatırlayınız. hemen altındaki sol alt köşedeki pc lerde ctrl tuşu yerine geçen tuş büyük harf tuşudur. işlevi ve çalışma mantığı aynıdır. klavyenin çalışma mantığı görengöz uygulamasının dışındayken uygulamayla alakasızdır. örneğin iki kez s basılarak ş yazılamaz. cihaz tepesindeki açma tuşuyla kısa bir basış ile uyutulup kızak açılarak veya aynı tuşla uyantdırılabilir. uzun uzun basarsanız cihaz tamamen kapanacaktır dikkatli olunuz. cihaz kilitlendiğinde, ekranda zaman zaman çıkıp zaman zaman kaybolan bir düğmeye çif tıklandığında yada üç tıklandığında cihaz tekrar açılabilmektedir. mobile speak programıyla enter tuşuna basılı tutarak, komut kelimesini duyunca, bire basarak saati, pc de şift tuşunun yerine gelen tuşa basarak ekrandaki son durumu öğrenebilirsiniz. üç saniye sonhra atlar fareye arabalar kabağa döner tekrar enter tuşuna basılı tutacaksınız iki saniye veya üç saniye. diğer tuşlarıda siz deneyerek bulacaksınız. örneğin enter bir müddet basılı komut lafı duyuldu aşağı ok sesi kısar sağ ok hızlandırır gibi. sorularınız olursa aşağıya yazınız cevaplamaya çalışacağım.